Atçalı Kel Mehmet İsyanı Aydın İhtilali (1829-1830)
Tanıtım Bülteni
Kel Mehmed fakir bir zeybektir. Genç yaşında dağa çıkmış, daha sonra bir ihtilâlin lideri olmuştur. İhtilâl diyorum, daha doğrusu ben demiyorum da, ona ait vesikalar Kel Mehmed`in liderlik ettiği Aydın ayaklanmasına "Aydın İhtilâli" adını veriyorlar. Kel Mehmed, idaresi altında bulunan yerler halkının malına, canına ve ırzına saygı gösterdi. Gezi hürriyetine engel olmadı. Ahlaksız, zalim ve hırsız memurların amansız düşmanı oldu. Ağır vergiler altında inleyen döğülen, hapsedilen ve sürgüne gönderilen halkın koruyuculuğunu yaptı. Onun ileri sürdüğü fikirler, II. Mahmud`un yaptığı yenilik hareketlerinde, tanzimatın ve I. Meşrutiyetin ilanında önemli roller oynadı. Halk, Kel Mehmed`i, ileri sürdüğü fikirleri, samimi, ciddi ve âdil buldu, onun etrafında toplanıverdi. Aydın`a bir vali gibi yerleşen Kel Mehmed, eski düzeni kökünden yıktı, kötü idareciler ve âyanlar bulundukları yerlerden kaçtılar. Bu ihtilâlde onunla aynı hizada yürüyenler zeybekler, yörükler, şehrin esnaflarıyla alt tabakadan olan halktı." Çağatay Uluçay Toplumsal dönüşüm anlık bir olay değildir. Tarihle beraber değerlendirilecek kesintisiz bir süreçtir. "Aydın İhtilâli" de bu süreç içerisinde değerlendirilmesi gereken toplumsal devinimlerin ortaya çıkardığı etkili bir harekettir. Tüm bu etkinliğinin yanında, bütün yöreyi kapsayacak biçimde halkın aktif olarak eyleme geç(e)meyişinin, hareketin nispeten hızlı ve daha kolay geriletilmesine ve ezilmesine yol açtığı söylenebilir. Ancak Ege bölgesinde Aydın İhtilâli sonrası bu boyutta yeni bir hareketin çıkmadığı da bir gerçektir. Atçalı Kel Mehmet İsyanı, her kesimden halkın katıldığı, hak ve özgürlükler mücadelesi doğrultusunda harekete geçen ve yönetimi hedefleyen bir toplumsal harekettir. Bugünden bakıldığında ise yeni toplumsal hareketlere ışık olabilecek halkla iç içe bir bütünleşme sağlama bağlamında önemli ipuçları sağlayacak bir tarihsel misal olarak Atçalı, tarihten bir figür olarak değil gerçek bir direnişin ve isyanın, karşı gelmenin birebir timsali olarak görülmelidir. Amacı ise kendi deyişiyle "... benim garazım fukarayı siyanetdir (korumaktır), voyvodaların zulmünden memaliki (memleketi) vikayetdir (kollamaktır)..."
TÜRKİYE'DE BİR İLK: TAMAMEN YASAL ÜCRETSİZ PDF KİTAP ARŞİVİ
%100 Yasal • Hızlı Erişim • Telifsiz Eserler
Türkiye’nin tamamen yasal ve ücretsiz e-kitap kütüphanesi; roman, deneme, kişisel gelişim gibi pek çok kategorideki eseri tek çatı altında sunar. Kitapları doğrudan tarayıcınızda çevrimiçi okuyabilir veya tek tıkla PDF formatında indirerek çevrimdışı keyfini çıkarabilirsiniz. "Popüler", "En Çok İndirilenler" ve "Yeni Eklenenler" sekmeleri ile zengin kategori-yazar listeleri, aradığınız başlığa saniyeler içinde ulaşmanızı kolaylaştırır. Opsiyonel kayıt/giriş sistemi ise okuma geçmişinizi saklar ve favori eserlerinize hızlı erişim sunar.
Kitap Yorumları - (1 Yorum)
Belgelerle birlikte isyan olayı çok güzel bir şekilde anlatılmış. Bu çeşit kitapların, tarihimiz açısından önemli olduğu kanaatindeyim.