Enver Paşa, Ortadoğu'nun çağdaş tarihinin, en tartışmalı şahıslarından birisidir. Jön Türk hareketinin ve imparatorluk yıkılmadan önceki siyasetin anahtar adamı, İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin en güçlü lideri, Balkan ve Trablusgarp savaşlarının kahramanı, Sultan'ın damadı, Başkomutan yardımcısı ve Osmanlı İmparatorluğu'nun savunma bakanıydı.Bununla beraber, Enver Paşa'nın, gücünü ve ülkesini kaybettikten sonraki kariyerinin son dönemi daha az bilinmektedir. 1918 yılında sürgünle başlayan ve 1922 yılında Orta Asya'da ölümüyle sona ermiş olan kariyerinin bu safhası, Alman-Sovyet-Türk ilişkilerinde olaylı bir rol oynadığı ve Orta Asya'da Basmacı'daki Sovyet karşıtı ayaklanmayla olan ilişkisinin iz bıraktığı renkli ve etkileyici yıllardı.Bu döneme ait ayrıntılı ve dengeli bir çalışmanın yapılmasını engelleyen temel neden Enver'in hem Türkiye, hem de Sovyetler Birliği'ndeki ortodoks tarihi yazımlarından çıkarılmış olması ve araştırma malzemelerinin azlığıdır.Türk Tarih Kurumu arşivindeki Enver Paşa'ya ait belgeler arasında, Enver'in Ekim 1918'dte İstanbul'dan kaçışını müteakip, maceralarının sırrını çözecek yayınlanmamış büyük miktarda, özel yazışmaya ulaşma şansına sahip oldum. Bu malzemeler arasında, sadece Enver Paşa tarafından yazılmış mektuplar değil, ayrıca Talat Paşa, Cemal Paşa ve diğer İttihatçılar tarafından yazılmış mektupları da buldum.Bu eserde sunulmuş olan belgeler; araştırmacılara, 1918-1922 döneminde Jön Türk göçmenlerinin ve özellikle Sovyet Rusya'da bulunan Enver Paşa'nın faaliyetleri ile ilgili önceden yayınlanmamış bazı malzemelere ulaşmayı sağlayacaktır.
Enver Paşa “Yenilgi bilmeyen bir adam.”Tarihimizin en cesur ve radikal kişiliklerinden biri.Kitapta Enver Paşa ekseninde bolşevik,kemalist,ittihatcı ilişkileri de inceleniyor.Türkiye solunun ve komünist hareketinin ilk oluşumlarına ve ilişkilerine değiniliyor.İttihatcı önderler ilerici ve sovyet dostu bir politika izliyorlar.Enver Paşa da öyle .Yazar,bunu nesnel olarak inceliyor.Kitap için Enver Paşa’nın marksizme en yakın çözümlemesi diyebiliriz.Enver Paşa yaşamının son durağına dek (Basmacı hareketine dek) İngiliz Emperyalizmiyle savaştı.Son eylemi bir umutsuzluk ve intihar eylemiydi.Üzülüyoruz,ancak onun yursever ve devrimci kişiliğine de saygı duyuyoruz.O bir kahramandı.Bu kitabı okuyanlara R.Kazancıyan’ın “Bolşevik,Kemalist ve İttihatcı İlişkileri” kitabını da (Kaynak Yayınevi) öneriyoruz.
Tarihimizde Bir Tarihi Deha(!) olan Enver Paşa, Sarıkamış’ta 90.000 mehmetçiğimizin düşmana bir kurşun bile sıkamadan şehit olmalarına sebep olmuştur. Ama ne hikmetse kendisi sağ kurtulmuştur. Enver Paşa’yı hırsının yanında Alman hayranlığı yakmıştır.Anadolu’ya faydalı olmak için çalıştığı şüphesiz ancak ne kadar faydalı olduğu şüpheli..
Bir devrin efsane lideri hakkinda bilgisizligimiz ve bu karanligi aydinlatmaya calisanin bir yabanci olmasi yeterince buyuk bir ayip olsa da en azindan okuyup, ogrenerek bir nebze arinabiliriz. Daha once yazilmamis bir takim bilgilere ve belgelere ulasilabilen kitap onemli bir calisma.
üzerine en çok polemik olan tarihi “kahramanlardan” birisi üzerine yazılan sayılı iyi kitaplardan birisi. Ş.S. Aydemir’in üç ciltlik kitabından sonra bu da iyi bir analiz olmuş en azından dışarıdan bakılan bir gözle
Kitap Yorumları - (5 Yorum)
Enver Paşa “Yenilgi bilmeyen bir adam.”Tarihimizin en cesur ve radikal kişiliklerinden biri.Kitapta Enver Paşa ekseninde bolşevik,kemalist,ittihatcı ilişkileri de inceleniyor.Türkiye solunun ve komünist hareketinin ilk oluşumlarına ve ilişkilerine değiniliyor.İttihatcı önderler ilerici ve sovyet dostu bir politika izliyorlar.Enver Paşa da öyle .Yazar,bunu nesnel olarak inceliyor.Kitap için Enver Paşa’nın marksizme en yakın çözümlemesi diyebiliriz.Enver Paşa yaşamının son durağına dek (Basmacı hareketine dek) İngiliz Emperyalizmiyle savaştı.Son eylemi bir umutsuzluk ve intihar eylemiydi.Üzülüyoruz,ancak onun yursever ve devrimci kişiliğine de saygı duyuyoruz.O bir kahramandı.Bu kitabı okuyanlara R.Kazancıyan’ın “Bolşevik,Kemalist ve İttihatcı İlişkileri” kitabını da (Kaynak Yayınevi) öneriyoruz.
Okuma imkanım olmasa da kütüphanede inceleme şansı bulduğum; yazarıyla, içeriğiyle bir farklı olan eser.
Tarihimizde Bir Tarihi Deha(!) olan Enver Paşa, Sarıkamış’ta 90.000 mehmetçiğimizin düşmana bir kurşun bile sıkamadan şehit olmalarına sebep olmuştur. Ama ne hikmetse kendisi sağ kurtulmuştur. Enver Paşa’yı hırsının yanında Alman hayranlığı yakmıştır.Anadolu’ya faydalı olmak için çalıştığı şüphesiz ancak ne kadar faydalı olduğu şüpheli..
Bir devrin efsane lideri hakkinda bilgisizligimiz ve bu karanligi aydinlatmaya calisanin bir yabanci olmasi yeterince buyuk bir ayip olsa da en azindan okuyup, ogrenerek bir nebze arinabiliriz. Daha once yazilmamis bir takim bilgilere ve belgelere ulasilabilen kitap onemli bir calisma.
üzerine en çok polemik olan tarihi “kahramanlardan” birisi üzerine yazılan sayılı iyi kitaplardan birisi. Ş.S. Aydemir’in üç ciltlik kitabından sonra bu da iyi bir analiz olmuş en azından dışarıdan bakılan bir gözle