Tanzimat Fikri ve Edebiyat Siyasi Fikirlerin Türk Romanına Yansıması
Tanıtım Bülteni
XIX. asır, Türk toplumunun siyasî, iktisadî, içtimaî ve fikrî bakımdan yeni bir istikamet arayışına girdiği devirdir. Devlet ve milleti ilgilendiren hemen her husustaki yeni arayışlar, edebî hayata doğrudan aksetmiş ve bilhassa roman nev’i bu meselelerin ele alındığı bir mecrâ hâline gelmiştir. Arzu edilen yenilikler için kamuoyunu hazırlamak gibi bir vazifeyi üstlenen romancılarımız, Tanzimat nesline hâkim olan “geri kalmışlık” hâlet-i rûhiyyesi ve “terakki”ye duyulan ihtiyacı çok farklı yönleriyle eserlerinin mevzusu hâline getirmişlerdir.Yazarlar bir taraftan kendilerince ideal olanı tahkiyeye dâhil ederlerken diğer taraftan devrin siyasî icraat ve ıslahatlarını halka tanıtma-benimsetme vazifelerini de deruhte etmişlerdir.Bu çalışmada; Tanzimat sonrası siyasî fikirler ile bunların pratikteki karşılıklarının Türk roma-nına hangi cepheleriyle yansıdığı; hukuk, yönetim, devlet politikası, ekonomi-politik ve maarif sahalarından hareketle tahlil ve tedkik edilmiştir. Etraflı bir şekilde mütalaa edilmediği için devrin edebî havasıyla ilgili verilen bazı yanlış telâkkileri de sorgulayan bu çalışmada, değişen düşünce tarzı ile sosyal hayatın romanlara düşen akisleri de görülebilir.
Tanzimat dönemi edebiyatıyla ilgili çalışma çok, ama bu konuda sanırım en derli toplu çalışma bu. Edebiyatçıların siyasetle iç içe oldukları bir dönem için zorunlu bir çalışma.
19. yüzyıda pek çok alanda yeni bir yönelmeye gidilmiştir ki farklı disiplinlerde bunun izlerini sürmek, günümüze dek nasıl gelindiğini görmek önemli bir çalışma alanıdır. Edebiyat ve tarih gibi birbiriyle tamamen ilişkili; ancak her seferinde göz ardı edilen bu bağ, bu eserin temel örüntüsü. Tanzimat fikrinin ortaya çıkışından, siyasî yansımalarını inceleyen araştırmacı aynı zamanda bu bulguları roman düzleminde de ele almış ve ortaya çarpıcı sonuçlar çıkarmış. Güzel bir fikir, çok titiz bir çalışma. Hem tarih araştırmacıları hem de edebiyat araştırmacıları için faydalanılacak çok kıymetli bir eser. Can-ı gönülden tebrik ve teşekkür ediyorum.
Kitap Yorumları - (4 Yorum)
Tanzimar Fermanı ve sonrasında yaşanan gelişmeleri edebiyat perspektifinden ele alan başarılı bir inceleme.
Tanzimat dönemi edebiyatıyla ilgili çalışma çok, ama bu konuda sanırım en derli toplu çalışma bu. Edebiyatçıların siyasetle iç içe oldukları bir dönem için zorunlu bir çalışma.
yeni türk edebiyatına merakı olanların kaçırmaması gereken bir kitap…
19. yüzyıda pek çok alanda yeni bir yönelmeye gidilmiştir ki farklı disiplinlerde bunun izlerini sürmek, günümüze dek nasıl gelindiğini görmek önemli bir çalışma alanıdır. Edebiyat ve tarih gibi birbiriyle tamamen ilişkili; ancak her seferinde göz ardı edilen bu bağ, bu eserin temel örüntüsü. Tanzimat fikrinin ortaya çıkışından, siyasî yansımalarını inceleyen araştırmacı aynı zamanda bu bulguları roman düzleminde de ele almış ve ortaya çarpıcı sonuçlar çıkarmış. Güzel bir fikir, çok titiz bir çalışma. Hem tarih araştırmacıları hem de edebiyat araştırmacıları için faydalanılacak çok kıymetli bir eser. Can-ı gönülden tebrik ve teşekkür ediyorum.